Arsenic – những điều cần biết!
November 20, 2012 by Admin
Bài viết này sẽ trả lời hầu hết các câu hỏi có liên quan đến sức khỏe về arsenic. Đây là một bài viết tóm tắt về một loạt các tóm tắt về chất độc hại này và ảnh hưởng của nó đến sức khỏe. Hiểu rõ về arsennic là điều quan trọng vì chất độc này có thể gây hại vô cùng cho sức khỏe của bạn. Ảnh hưởng của việc tiếp xúc với bất cứ chất độc hại nào đều tùy theo liều lượng, thời gian tiếp xúc, và đã tiếp xúc như thế nào, theo thói quen cá nhân và đặc tính cơ thể, và có thể là tùy theo lượng chất hóa học khác trên cơ thể bạn
Lưu ý:
Tiếp xúc với nồng độ arsenic ở mức cao hơn bình thường hầu hết xảy ra trong các nơi làm việc, gần các nơi có lượng dư chất độc, hoặc trong các khu vực tự nhiên có nồng độ cao. Ở nồng độ này, , chất arsenic có thể gây chết người. Tiếp xúc với nồng độ thấp trong thời gian dài có thể dẫn đến đổi màu da và xuất hiện các vết chai hay mụt cóc. Theo nhận định của Cơ quan Bảo vệ Môi trường EPA, Arsenic được liệt vào danh sách Ưu tiên Quốc gia của 1.149 trong 1684 nước trên thế giới.
Arsenic là một chất tự nhiên phân bố rộng rãi trên bề mặt trái đất. Trong tự nhiên, arsenic kết hợp với với oxygen, chlorine, và sulfur thành một dạng phức hợp arsenic vô cơ. Trong cơ thể động vật và cây cối, arsenic kết hợp với carbon và hydrogen thành một dạng phức hợp arsenic vô cơ.
Phức hợp arsenic vô cơ được sử dụng chủ yếu để bảo quản gỗ. Kết tủa muối đồng - arsene (CCA) thường được dùng để làm “xử lí áp suất” (pressure-treated) gỗ. CCA hiện không còn cho phép sử dụng tại hộ gia đình ở Mĩ; tuy vẫn còn được sử dụng trong ngành công nghiệp. Phức hợp arsenic hữu cơ được sử dụng làm thuốc trừ sâu, xử lí cơ bản cotton và cây ăn quả.
Khi vào môi trường, arsenic sẽ biến đổi như thế nào?
- Arsenic được tìm thấy tự nhiên trong đất và các khoáng chất và có thể đi vào không khí, nước và đất qua gió bụi và có thể vào nước từ các dòng chảy ngầm và thiết bị lọc nước.
- Arsenic không bị phân hủy trong tự nhiên. Nó chỉ có thể chuyển thành một dạng khác.
- Mưa và tuyết có thể mang theo bụi arsenic khỏi không khí.
- Rất nhiều các phức hợp arsenic có thể phân hủy trong nước. Hầu hết arsenic trong nước sẽ cuối cùng lắng đọng trong đất cặn.
- Cá và động vật giáp xác như tôm, cua, ốc có thể tích trữ arsenic; arsenic này trong dạng hữu cơ được gọi là arsenobetaine rất ít gây hại.
Bạn có thể tiếp xúc với arsenic khi nào?
- Ăn phải lượng nhỏ tồn tại trong thức ăn, nước uống hoặc trong khí thở chứa arsenic.
- Hít phải mùn cưa hoặc khói đốt từ gỗ được xủ lí với arsenic.
- Sống trong khu vực có lượng arsenic tự nhiên cao bất thường trong đá.
- Làm việc có liên quan đến sản xuất hoặc sử dụng arsenic, như luyện đồng, chì, xử lí gỗ hoặc phun thuốc trừ sâu.
Arsenic ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?
Hít phải lượng cao arsenic vô cơ có thể gây đau họng hoặc sưng, rát phổi.
Ăn phải lượng nhiều arsenic có thể gây tử vong. Tiếp xúc với mức thấp hơn có thể gây buồn nôn và nôn, giảm sản xuất hồng cầu và bạch cầu, gây nhịp tim bất thường, phá hủy thành mạch, và gây cảm giác rần rần như kiến bò ở tứ chi.
Ăn hoặc hít phải lượng thấp arsenic vô cơ trong thời gian dài có thể gây đen da và xuất hiện các mụn cóc nhỏ hoặc vết chai trên lòng bàn tay, lòng bàn chân và thân mình.
Tiếp xúc qua da với arsenic vô cơ có thể gây đỏ và sưng.
Phức hợp arsenic hữu cơ hầu như chưa có ảnh hưởng nào được biết đối với sức khỏe con người. Các nghiên cứu tiến hành trên động vật cho thấy một số các phức hợp hữu cơ arsenic đơn giản ít độc hơn dạng vô cơ. Tuy nhiên ăn phải chúng ở dạng phức methyl và dimethyl có thể dẫn đến tiêu chảy và gây hại cho thận.
Nhiễm độc Arsenic
Có vài nghiên cứu đã cho thấy ăn phải arsenic vô cơ có thể là nguy cơ của ung thư da và ung thư gan, phổi, và bàng quang. Hít phải arsenic vô cơ có thể gia tăng nguy cơ ung thư phổi. Bộ Sức khỏe và Nhân lực Mỹ cùng với Cơ quan Bảo vệ Môi trường EPA đã định nghĩa arsenic vô cơ là một chất sinh ung thư ở cong người. Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) cũng đã nhận định rằng arsenic vô cơ là chất sinh ung thư.
Nhiễm độc Arsenic
Arsenic ảnh hươnge như thế nào đến trẻ em?
Có một vài bằng chứng cho thấy tiếp xúc trong thời gian dài với arsenic ở trẻ em có thể làm giảm chỉ số IQ. Cũng có một số bằng chứng khác cho thấy tiếp xúc với arsenic trong thai kỳ và giai đoạn sơ sinh có thể gia tăng tử vong thời kỳ ở thanh thiếu niên.
Một bằng chứng khác cho thấy ăn hay hít phải arsenic có thể gây tổn thương cho phụ nữ mang thai và bé, mặc dù nghiên cứu này chưa có kết luận chắc chắn. Các nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng với liều cao arsenic có thể gây gầy ốm ở các con vật mang thai, cũng gây nên sinh con gầy yếu, dị tật thai nhi và có thể gây tử vong. Arsenic có thể đi qua nhau thai và đã được tìm thấy ở các tế bào thai nhi. Arsenic cũng được tìm thấy ở nồng độ thấp trong sữa mẹ.
Gia đình bạn có thể làm gì để giảm thiểu nguy cơ tiếp xúc với arsenic?
- Nếu xây dựng nhà hoặc làm dụng cụ với gỗ được xử lí bằng arsenic, cần đeo khẩu trang, và đồ bảo hộ để tránh tiếp xúc với mùn cưa.
- Nếu bạn sống trong khu vực có lượng arsenic cao trong đất, nước, bạn nên sử dụng một nguồn nước sạch khác thay thế và hạn chế tiếp xúc trực tiếp cơ thể với đất.
- Nếu bạn làm việc có liên quan đến sử dụng arsenic, cẩn thận vì bạn có thể mang arsenic về nhà cho con bạn qua quần áo, da, tóc, hoặc dụng cụ. Hãy đảm bảo tắm rửa và thay quần áo trước khi về nhà.
Có kiểm tra y tế nào cho biết bạn có tiếp xúc với arsenic không?
Có các xét nghiệm lượng arsenic trong máu, nước tiểu, tóc và móng tay. Xét nghiệm nước tiểu là đáng tin cậy nhất cho các trường hợp tiếp xúc với arsenic trong vài ngày gần đó. Xét nghiệm trên tóc và móng tay có thể đo lường mức độ tiếp xúc với arsenic trong vòng 6-12 tháng trước đó. Những xét nghiệm này có thể cho biết nếu bạn đã tiếp xúc với arsenic ở mức cao hơn bình thường nhưng không thể dự đoán được mức độ arsenic ảnh hưởng lên sức khỏe của bạn.
Chính phủ các nước khác đã làm gì để bảo vệ sức khỏe con người?
Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ - EPA đã giới hạn lượng arsenic cho phép trong công nghiệp được phép thải ra môi trường, hạn chế hoặc cấm sử dụng trong thuốc trừ sâu. EPA đã đặt tiêu chuẩn <0.01/ppm arsenic có trong nước uống.
Bộ Quản lí Sức khỏe và An toàn Lao động Mỹ (OSHA) cũng đã đặt giới hạn tiếp xúc (PEL) của 10 micrograms arsenic trên mỗi mét khối khí tại nơi làm việc (10 μg/m3) trong 8 giờ hoặc 40 giờ làm việc mỗi tuần.